Polska psychiatria jest w opłakanym stanie i doskonale wie o tym każda osoba, która miała z nią jakąkolwiek styczność. Dlatego każda książka opisująca zmagania dzieci i młodzieży z systemem jest w obecnych czasach na wagę złota. To samo mogę powiedzieć o pozycji „Żyletkę zawsze noszę przy sobie” autorstwa Małgorzaty Gołoty. Autorka swoją książkę opiera głównie na wywiadach z lekarzami i ekspertami w zakresie psychologii i psychiatrii. I o ile jest to pozycja potrzebna na rynku, a jej czytanie nie jest w żaden sposób męczące, tak niestety nie do końca mnie ona do siebie przekonała.
Powtórka z rozrywki
Nie można odmówić tej książce faktu, że napisana jest dobrze, przystępnie, a czyta się ją bardzo szybko. Pod względem technicznym nie mam jej absolutnie nic do zarzucenia. Ale jako osoba interesująca się psychologią i psychiatrią mogę stwierdzić, że jest ona wtórna i po przeczytaniu wcześniej kilku innych pozycji na ten temat, nie ma nam do zaoferowania niczego odkrywczego. Ponadto autorka umieściła w książce wywiady z sześcioma specjalistkami i specjalistami, którzy co prawda posiadają różne doświadczenia, ale ich odpowiedzi na pytania Gołoty często pokrywają się, co sprawia, że wielokrotnie natrafiamy na bardzo podobne do siebie odpowiedzi.
Kto jest odbiorcą?
Myślę, że książka mogłaby się spotkać z lepszym odbiorem ze strony rodziców dzieci chorujących na depresję i inne zaburzenia psychiczne, którzy dopiero się o nich dowiedzieli i mają pierwszy raz styczność z tym tematem. Takim osobom jak najbardziej mogłabym polecić tą pozycję. Jednak nie sądzę, aby mogła być ona przydatna dla osób, które już tą styczność miały. Nie jest bowiem dla takich osób niczym odkrywczym fakt, że czas oczekiwania na wizytę u psychologa, psychiatry czy na przyjęcie na oddział psychiatryczny jest bardzo długi, a ta gałąź medycyny nie jest w naszym kraju objęta wystarczającą opieką i finansowaniem. Sądzę, że problem depresji i samobójstw, który z roku na rok jest coraz większy, również jest wiedzą ogólnodostępną. Wystarczy spojrzeć na ilość prób podejmowanych w samej Warszawie, gdzie notorycznie słyszymy o zablokowanym metrze czy torach. Pomocy dla takich osób często nie ma i dopiero, gdy podejmują się takiej ostateczności, jest o nich głośno. A później znowu wszystko przycicha, aż do kolejnego dnia.
Przeszłość zostawmy za sobą
Autorka pisała książkę w czasach pandemii i na początku wybuchu wojny na Ukrainie, i w tamtejszej rzeczywistości bardzo mocno osadziła prowadzone w niej rozmowy. Moim zdaniem z perspektywy czasu nie był to dobry zabieg, ponieważ sprawia, że książka w zasadzie już się zestarzała. Wiem oczywiście, że na tamten moment nie było wiadomo, jak długo będzie trwać pandemia, ale jednak skończyła się i czy na prawdę chcemy do tego wracać? Oczywiście jak najbardziej rozumiem wpływ, jaki pandemia wywarła na zdrowiu psychicznym dzieci i młodzieży i nie można tego lekceważyć, ale odnoszę wrażenie, że ten temat stanowi filar książki. Oczywiście ówczesne niepokoje i nauczanie zdalne miało zły wpływ na młodzież, ale problemy istniały zarówno przed, jak i po nich. Tamten czas po prostu mocno je uwypuklił.
Każdy wkład się liczy
Podsumowując, każda pozycja traktująca o takich problemach jest potrzebna, w tym wypadku jednak książka ma dość określonego odbiorcę i zbyt mocno opiera się na wydarzeniach, które całe szczęście są już za nami, przez co trudno jest się z nią utożsamić. O ile wywiady w niej zawarte, czytane z osobna są ciekawe (szczególnie ten z profesorem Brunonem Hołystem), o tyle zebrane w całość stają się powtarzalne. Zabrakło również historii osób zmagających się z problemami psychicznymi, a te, które zostały opisane (z wyjątkiem historii Joanny), zostały moim zdaniem potraktowane po macoszemu.
fot.pixabay