W ramach Festiwalu Filmu Środkowoeuropejskiego „CinEst” w Luksemburgu, od 5 do 23 października prezentowana jest wystawa fotograficzna „Na marginesie społeczeństwa”, w której biorą udział fotograficy z Czech, Polski, Słowacji i Węgier, m.in. Damian Chrobak, Arkadiusz Gola, Adam Lach, Rajmund Rajchel, Jindřich Štreit, Tamas Zador, Matúš Zajac.
Główną ideą, która przyświeca wystawie jest prezentacja uniwersalnego problemu związanego z marginalizacją jednostek i grup społecznych. Projekty wybranych fotografów dotykają ważkich tematów, takich jak: narkomani, odosobnieni w tkance miejskiej, uchodźcy, mniejszości narodowe, bezrobotni, niepełnosprawni umysłowo, dzieci z rodzin dysfunkcyjnych. Ukazując szerokie spektrum oraz różnorodne podejście do tego zagadnienia marginalizacji, wystawa umożliwia widzom konfrontację problemów wykluczenia oraz samowykluczenia.
W skład wystawy wchodzi również reportaż fotograficzny Marka Maliszewskiego poruszający tematykę czeczeńskich uchodźców mieszkających w Łomży. Zdjęcia zostały wykonane w ramach projektu prowadzonego przez Fundacje „Ocalenie”, realizowanego ze środków Fundacji Batorego w ramach programu „Demokracja w Działaniu”. Zdjęcia można było obejrzeć w kwietniu tego roku, na zorganizowanej w Łomży przez Fundację „Ocalenie” wystawie „W połowie drogi…”. Głównym celem, jaki przyświecał organizatorom, było przybliżenie sytuacji życiowej oraz zaprezentowanie osobistych doświadczeń bohaterów mieszkańcom miasta.
Zależało nam na tym, by łomżanie poznali historie ludzi, którzy stali się ich nowymi sąsiadami, kolegami ze szkoły, współuczestnikami zabaw – tłumaczą organizatorzy. Projektowi przyświecała idea pokazania, że uchodźcy nie są anonimową ani jednolitą grupą, lecz stanowią społeczność, na którą składają się rozmaite doświadczenia konkretnych osób, osobiste historie i poglądy. Środowisko i postrzeganie uchodźców przez społeczeństwo polskie najlepiej scharakteryzował jeden z Czeczenów:
Są u nas ludzie dobrzy, źli, kobiety, mężczyźni i dzieci. Osoby z wyższym wykształceniem i mający za sobą podstawową edukację. Nie wrzucajcie więc nas wszystkich do jednego worka z napisem „Czeczen”.
Zdjęcia przedstawiają osoby, które często łączy jedynie to, że zmuszone zostały do opuszczenia swojej ojczyzny i zamieszkania w Łomży. Niejako mimo woli, nasze miasto stało się dla nich drugim domem. „W połowie drogi…” dokumentuje stan niepewności, w jakiej stale żyją uchodźcy, którzy nie wiedzą, co przyniesie kolejny dzień. Pokazuje także, że dla każdego z nich cel drogi jest różny: jedni podejmują próby zalegalizowania pobytu w Polsce, inni dążą do zamieszkania z rodziną na zachodzie Europy, jeszcze inni pragną ułożyć sobie życie tutaj, w Łomży. Fotograf poznaje środowisko emigrantów od wewnątrz, fotografuje ich życie codzienne. Dostrzega w nich zwykłych ludzi, chociaż ich problemy są może trochę inne od naszych.
Pozostałe fotografie Marka Maliczewskiego na www.wpolowiedrogi.org.pl
Więcej informacji o wystawie można znaleźć na stronie organizatorów.