Fotografia otworkowa wykonywana jest bez użycia soczewek. Za obiektyw służy malej średnicy dziurka. Wpadające przez nią światło odwraca obraz na matówce. Jest to podstawowa zasada wykorzystywana w fotografii.
fot. Wojciech Tymicki
Jak zrobić własną kamerę otworkową:
- Znajdź przedmiot najlepiej nadający się do zbudowania kamery, może to być puszka lub jakieś pudełko: plastikowe, metalowe czy papierowe. Drugą rzeczą, która będzie potrzebna, jest małej wielkości kawałek blaszki aluminiowej, z jakiej są zrobione puszki.
- Wnętrze puszki musi być idealnie czarne. Można je zaczernić za pomocą farby lub czarnego papieru. Dobre wyciemnienie aparatu jest podstawą prawidłowego naświetlenia zdjęcia.
- Pośrodku puszki wytnij koło o średnicy ok. 2 cm.
- Teraz weź przygotowaną blaszkę i za pomocą zwykłej cienkiej igły zrób w niej dziurkę o średnicy ok. 1 mm. Staraj się, by była ona idealnie okrągła. Następnie drobnoziarnistym papierem ściernym wyszlifuj powstałe w blaszce nierówności, tak, by była ona zupełnie gładka. Upewnij się jeszcze raz, czy dziurka jest regularna.
- Tak przygotowaną blaszkę przyklej taśmą izolacyjną po zewnętrznej stronie puszki w miejsce wykonanego tam otworu. Przyklej ją starannie, by nie powstała żadna szczelina, przez którą mogło by wpaść światło do środka puszki.
- Weź kawałek czarnej taśmy izolacyjnej i zaklej nią otworek. Do tak przygotowanego aparatu wystarczy w ciemni włożyć odpowiedniego rozmiaru papier fotograficzny i już można robić zdjęcia.
Jak robić zdjęcia
Wykonywanie zdjęć jest podobne do tradycyjnej metody. Musisz wybrać sobie odpowiedni kadr wycelować w niego dziurkę i odkleić zasłaniający ja kawałek taśmy. Czas naświetlania waha się od warunków oświetleniowych:
- 1-3 min, kiedy jest ostre światło dzienne,
- 4–6 min przy słabszym świetle dziennym,
- 10–15 min w jasnym pomieszczeniu,
- 15-30 min w słabo oświetlonym pomieszczeniu.
Pamiętaj, że przy tak długich czasach naświetlania łatwo jest o poruszone zdjęcie; by uzyskać ostre zdjęcie, warto na przykład przycisnąć puszkę czymś ciężkim lub przykleić taśmą do stabilnego podłoża.
Naświetlony materiał światłoczuły musisz teraz wywołać i utrwalić za pomocą odczynników do fotografii czarno-białej. Po takiej kąpieli otrzymasz negatyw. Najprościej będzie taki negatyw zeskanować, a potem odwrócić w jakimkolwiek programie graficznym. Możesz tez wykonywać normalne odbitki w ciemni. Wystarczy, że nienaświetlony papier przykryjesz negatywem, przyciśniesz szybą i naświetlisz przez kilka sekund słabą żarówką. Naświetlony papier poddasz obróbce chemicznej i otrzymasz pozytyw.
Jak jeszcze można robić zdjęcia
Poza opisaną metoda wykonywania zdjęć, kamerą otworkową można również robić zdjęcia przy bardzo długim czasie naświetlanie, tydzień, dwa tygodnie, miesiąc, pół roku. Tak długie naświetlanie papieru fotograficznego powoduje, że bez wywoływania go widoczny jest na nim negatyw. Wtedy po prostu wystarczy go utrwalić, by stracił właściwości światłoczułe. Negatyw taki skanujemy i odwracamy. Ze względu na bardzo małą wielkość otworu, przez które wpada światło, kamera otworkowa posiada dużą głębię ostrości – od kilku centymetrów do nieskończoności. Daje to możliwość robienia zdjęć „makro”.