Zdjęcie popRAW – czyli co to jest format RAW

Problem z niebieską suknią panny młodej? Zdjęcia z imprezy lub koncertu w ciemnym pomieszczeniu nie do pokazania? Rozwiązaniem może być fotografowanie w plikach raw. Format ten uratował już niejedno zdjęcie.

 

Zapisywanie zdjęć w formacie raw wybawi nas z niejednej opresji

 

Z technicznego punktu widzenia format raw jest nieprzetworzonymi danymi zgromadzonymi przez sensor i zapisanymi bez kompresji. Natomiast jpg jest plikiem raw skompresowanym przez aparat m.in. według ustawień balansu bieli, kontrastu, nasycenia, cyfrowego zoomu oraz zadanej wielkości obrazu. W praktyce używając w postprodukcji formatu raw fotograf ma dużo większą dowolność w manipulowaniu obrazem niż przy kompresji jpg, gdzie aparat przetworzył już dane „po swojemu“.

Należy pamiętać, że do obróbki i eksportu formatu raw potrzebny jest specjalny program graficzny (lub wtyczka). Nie warto więc robić zdjęć z imienin cioci w rawach tylko po to, żeby potem zgrać je na komputer wujka, który najprawdopodobniej takiego programu nie posiada. Najpopularniejsze narzędzia do obróbki rawów to Adobe Camera Raw (wtyczka do Photoshopa), Adobe Lightroom oraz wyłącznie dla użytkowników systemu Mac OS X – Aperture.

Za co kochamy format raw siedząc przed komputerem? Przede wszystkim pozwala on swobodnie manipulować balansem bieli. Wspomnianą suknię panny młodej, która przez przypadek wyszła na zdjęciu nieco błękitna, poprawimy bez utraty jego jakości. W formacie jpg możliwość manipulowania balansem bieli jest praktycznie żadna. Jeżeli ta sama panna młoda wyszła na dodatek nieco zbyt ciemna, możemy poprawić ekspozycję zdjęcia, nie tracąc nasycenia barw czy kontrastu. Jednak trzeba wziąć pod uwagę, że nawet obróbka formatu raw nie poprawi prześwietlonego lub bardzo niedoświetlonego zdjęcia bez poważnej straty jakości obrazu.
Z łatwością możemy także obejść niedoskonałości naszego sprzętu. Wadą większości obiektywów jest widoczna aberracja chromatyczna. Oprogramowanie do postrprodukcji raw pozwala pozbyć się zielono–fioletowych poblasków, które tworzą się przy krawędziach obiektów mocno ze sobą kontrastujących.
Raw jest także szczególnie przydatny jeśli planujemy drukować bardzo duże odbitki, ponieważ jako format nieskompresowany pozwala uzyskać potrzebną nam wielkość bez utraty jakości obrazu (oczywiście do poziomu, na jaki pozwala model aparatu).

Dyskusje za i przeciw fotografowaniu w rawach są niekończącą się historią. Raw jest plikiem bardzo dużym, w związku z tym zajmuje dużo więcej miejsca na karcie pamięci. Wymaga zarówno specjalnego programu do obróbki jak i poświęcenia na nią czasu. Jpg jest formatem mniejszym, bardziej „poręcznym“, który jest obsługiwany przez wszystkie systemy. Niektórzy twierdzą, że dobry fotograf powinien być perfekcjonistą na poziomie wykonywania zdjęcia, wtedy raw nie jest niepotrzebny, ponieważ nie trzeba wprowadzać poprawek. Inni chcą mieć pełną kontrolę nad obrazem zarówno w procesie wykonywania zdjęcia jak i jego obróbki. Według nich raw jest najlepszym rozwiązaniem. Pomijając argumenty obu stron w trudnych warunkach użycie rawów może być „bezpieczniejsze“, podczas gdy przy dobrym świetle możemy oprzeć się tylko na jpgach. Na szczęście producenci aparatów dają nam wybór, a nawet możliwość zapisu obrazu w obu formatach na raz.