Lena Martynowa „Workplace acquisition”/fot.M.
W dobie Facebooka Angry Birds każdemu kojarzy się od razu z popularną grą na smartfony. Oto ptaki łączą siły, aby pokonać świnie (kulturowo utożsamione z władzą), które skradły im jaja hamując tym samym szanse na ich rozwój. To nie przypadek, że najnowsza wystawa w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie nazwę ma tożsamą
Ptasi Protest
Młodzi artyści z Rosji przemawiają językiem sztuki protestacyjnej, zaangażowanej społecznie i politycznie. Poprzez swoją twórczość wypowiadają wojnę współczesnemu porządkowi świata.
Prace prezentowane na wystawie od samego wejścia atakują widza. Gdy otwieramy drzwi wita nas przerażający krzyk dobiegający z jednej z sal. Pokonując próg nastąpujemy na klejącą, brudną posadzkę która skutecznie utrudnia nam poruszanie się. Dodatkowo po podłodze rozrzucone są fragmenty plastikowych butelek. To artysta David Ter-Oganian rozlewając kilka litrów Coca-Coli złapał zwiedzających w sidła tej amerykańskiej korporacji.
Interaktywnych prac podejmujących pewien rodzaj gry z widzem zaprezentowanych jest więcej. Iwan Brażkin („Protestacyjne karaoke”, 2011) odwołując się do powszechnie lubianej zabawy proponuje przyłączenie się widza do protestu. Jego instalacja składa się z nagrań z aktualnych manifestacji i demonstracji. Hasła skandowane przez tłum zapisane są w formie karaoke. Widz może wybrać miasto, rok i temat i stając za mikrofonem przyłączyć się do protestujących.
Iwan Brażkin „Protestacyjne karaoke” ( 2011)/fot.M.
Wala Fietisow „Control yourself”/fot.M.Natomiast Wala Fietisow, najmłodszy z grupy artystów w pracy „Control Yourself” proponuje zwiedzającemu specyficzne doświadczenie. Wkładając okulary video i oglądając w nich wystawę widz obserwuje siebie samego z góry, jakby patrzył na ekran kamery monitoringu. To ciekawe przeżycie, niezwykle trafnie odnosi się do kondycji współczesnej rzeczywistości, gdy na każdym kroku, na ulicy, w metrze, w autobusie jesteśmy kontrolowani przez technikę.
Sala, z której dochodzą przerażające krzyki to ta, w której znajduje się nagranie wideo ukraińskiej grupy SOSKA. „Marzyciele” to młodzi przedstawiciele subkultury emo z Kijowa, którzy wykrzykują hasła będące częścią ich własnego protestu. „Co będzie jutro? Nauczcie mnie jak przeżyć! Nikomu nie wierzę!” nie są konkretnymi postulatami, a jedynie nieokreślonymi próbami radzenia sobie z bieżącą życiową sytuacją.
Wala Fietisow „Control yourself”/fot.M.Jest jeszcze jedna praca, która bezsprzecznie pozostaje w pamięci. To nagranie video „W Muzeum”. Kadry filmu naprzemiennie pokazują twarz kobiety oraz ilustrują jej świat fantazji. Szokujące są słowa towarzyszące nagraniu, które stanowi zapis rozmowy artystki Poliny Kanis z operatorem rosyjskiego sekstelefonu.
Wątpliwa sztuka
Nie wszystkie prace skupiają się na krytyce społecznej czy politycznej rzeczywistości. Iwars Grawlejs w dość zabawny sposób wyzbywa się patosu towarzyszącego współczesnej sztuce. Zainspirowany czeskim animowanym serialem dla dzieci o dwóch przyjaciołach, którzy bezskutecznie starają się stworzyć przedmioty funkcjonalne, jednak finalnie bardziej przypominające ściany współczesnej galerii sztuki, postanawia urzeczywistnić bajkę. Wzorując się na bohaterach wycina fragment dywanu i wiesza go jako obraz w lśniącej ramie na ścianie, tym samym nadając swojej pracy autoironiczny charakter.
Aleksandra Gałkina natomiast odczarowuje magię rysowania. W pracy „Rysować jest ciężko” poprzez prosty zabieg zmienia akt tworzenia w nieznośną aktywność. Na nagraniu video pokazana jest artystka kreśląca proste obiekty. Poprzez wielokrotne wzmocnienie zgrzytu markera hałas towarzyszący temu zajęciu staje się dla oglądającego męczący, wręcz nieznośny.
Iwars Grawlejs Sąsiedzi „Obraz” (2011)/fot.M.
Dołącz do gry
„Angry Birds” zachęcają odwiedzających do podjęcia wraz z nimi wspólnej gry. Wystawa, w części interaktywna, pozwala każdemu włączyć się w protest młodych artystów rosyjskich i podjąć dyskusję na temat kierunku rozwoju współczesnego świata. Dzięki takim pracom, które zapraszają widza do działania wystawa staje się o wiele bardziej atrakcyjna. Każdy może „przechwycić pałeczkę” i kontynuować dzieło, które rozpoczęli artyści. A trzeba przyznać, że pomimo młodego wieku ich pomysły są naprawdę ciekawe.
Angry Birds
artyści: Eryk Binder, Iwan Brażkin, Aleksandra Gałkina, Iwars Grawlejs, Alina Gutkina, Wala Fietisow, Żanna Kadyrowa, Polina Kanis, Irina Korina, Laura Kuusk, Camille Laurelli, Lena Martynowa, Misza Most, Anton Nikołajew, Anastazja Potemkina, Siergiej Sapożnikow, SOSka (Mykola Ridnyj, Anna Kriwiencowa i Siergiej Popow), Dawid Ter-Oganian, Swieta Szuwajewa, Igor Szuklin, Grigorij Juszczenko
15 marca – 6 maja 2012
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
ul. Pańska 3