Wyborcze Q&A

Możliwość kupowania alkoholu po 22, darmowy transport publiczny, więcej ścieżek rowerowych, nowe linie metra, remont wykrzywionego chodnika pod Twoim blokiem – na to wszystko możesz mieć wpływ. Jak? Idź na wybory.

To właśnie w wyborach samorządowych decydujemy, kto przez najbliższe 5 lat będzie urządzał nasze dzielnice, miasto, aż wreszcie — całe województwo. Takiej okazji do zmian nie można przegapić! Wiemy, że dla wielu z Was nadchodzące głosowanie to debiut w obywatelskiej karierze, dlatego przygotowaliśmy odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania.

1. Co to właściwie za wybory?

   W trzecią niedzielę miesiąca — 21 października — odbędą się wybory samorządowe, tzn. będziemy wybierać przedstawicieli samorządu terytorialnego.

2. Kogo będziemy wybierać?

   W Warszawie będziesz głosować na prezydenta miasta, na kandydatów do rady dzielnicy, rady miasta i do sejmiku wojewódzkiego. Wszystkie wymienione urzędy są wybierane na 5-letnią kadencję.

   Prezydent miasta – Kandydata na ten urząd wybieramy w wyborach bezpośrednich, to znaczy, że głosujemy na konkretne nazwisko. Aby wygrać wybory, kandydat musi otrzymać ponad 50% ważnych głosów. Jeśli żaden z kandydatów nie uzyska takiego poparcia, konieczne będzie przeprowadzenie drugiej tury wyborów, w której udział weźmie dwóch kandydatów, którzy w pierwszej turze otrzymali najwięcej głosów.
   Rada dzielnicy – To najbliższa mieszkańcom instytucja samorządowa. Jej zadaniem jest odpowiadanie na potrzeby mieszkańców i reprezentowanie ich interesów wobec władz miasta i innych dzielnic. Rada może np. zmienić lokalizację skrzynki pocztowej, ale też zdecydować o budowie osiedlowego ośrodka sportowego. Może też np. wprowadzić zakaz sprzedaży alkoholu po 22 na terenie danej dzielnicy. Ponadto to właśnie ten organ wybiera burmistrza dzielnicy.
   Na terenie Warszawy znajduje się 18 dzielnic. Każda dzielnica ma organ uchwałodawczy, czyli radę dzielnicy. Dzielnice podzielone są na okręgi wyborcze, z których wybieramy od 5 do 8 radnych. W sumie w radzie dzielnicy zasiada od 21 do 28 radnych.
   Rada miasta – Rada gminy jest tym dla gminy, czym Sejm dla Polski.
   Radni ustalają budżet gminy, w tym m.in. zarobki prezydenta (burmistrza/wójta). Decydują o zmianie nazw ulic, planach zagospodarowania przestrzennego czy wysokości lokalnych podatków.
   Warszawa podzielona jest na 9 okręgów wyborczych, a w każdym z nich wybieranych jest od 5 do 8 radnych. Radę miasta tworzy 60 radnych.
   Sejmik województwa – Sejmik odpowiada za to, żeby województwo dobrze się rozwijało. Jest odpowiedzialny za utrzymanie i remont należących do niego dróg, szkół, szpitali, placówek kultury. Rozdziela też pieniądze pochodzące z Unii Europejskiej, więc to właśnie radni decydują o tym, jaka inwestycja zostanie sfinansowana.
   Województwo mazowieckie podzielone jest na siedem okręgów wyborczych, które w sumie wybierają 51 radnych. Sama Warszawa wybiera 15 radych, a na jej terenie znajdują się 3 okręgi wyborcze. Sejmik województwa jest organem uchwałodawczym samorządu województwa.

4. O której i gdzie mogę zagłosować?

   Lokale wyborcze są rozmieszczane tak, by dotarcie do nich stwarzało wyborcom możliwie mało problemu. Jeśli nie wiesz, do jakiego lokalu wyborczego jesteś przypisany, możesz to sprawdzić tu W wyszukiwarkę lokali wyborczych wpisz swój adres, a system przyporządkuje Cię do odpowiedniego lokalu. Lokale wyborcze będą otwarte dla głosujących w godzinach 7- 21.

5. Czy będę mógł zagłosować w akademiku?

   Niestety nie, w wyborach samorządowych nie tworzy się odrębnych obwodów do głosowania w domach studenckich.

6. Jak będzie wyglądała karta do głosowania?

   Głosując w Warszawie otrzymasz cztery karty do głosowania:
   – do rady dzielnicy – żółtą,
   – do Rady Miasta Stołecznego Warszawy – szarą,
   – do sejmiku województwa – niebieską,
   – Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy – różową.

7. Jak mam głosować?

   W wyborach do Rady m.st. Warszawy i rad dzielnic, postaw tylko jeden znak „x” w kratce przy nazwisku jednego kandydata z jednej listy kandydatów. W wyborach na prezydenta miasta postaw tylko jeden znak „x” przy nazwisku jednego kandydata.
   Wszelkie dopiski na karcie do głosowania, rysunki czy dopisanie nazwisk nie wpływają na ważność karty i ważność głosu.
   Niepostawienie znaku „x” w kratce przy żadnej liście i żadnym kandydacie spowoduje, że twój głos będzie nieważny.

8. Chciałbym zagłosować, ale nie jestem zameldowany w Warszawie, a do mojej gminy nie opłaca mi się jechać.

   Nic straconego! Jeśli mieszkasz w Warszawie, możesz tutaj głosować, nawet gdy jesteś zameldowany w innej gminie. Wystarczy, że dopiszesz się do rejestru wyborców. Jak to zrobić?
   To bardzo proste! Musisz wypełnić wniosek o wpisanie do rejestru wyborców. Jako załączniki należy dołączyć pisemną deklarację, w której podasz swoje imiona, nazwisko, obywatelstwo i adres stałego zamieszkania na terytorium RP oraz dowód osobisty (lub inny ważny dokument potwierdzający Twoją tożsamość). Formularze możesz pobrać tutaj i tutaj.

   Dokumenty musisz dostarczyć do Delegatury Biura Administracji i Spraw Obywatelskich ze względu na adres stałego przebywania.
   Adresy i wykaz delegatur znajdziesz tutaj.

9. Czy można dopisać się do rejestru wyborców przez Internet?

   Tak! Do tego potrzebny jest jednak tzw. Profil Zaufany, który umożliwia załatwianie spraw urzędowych bez wychodzenia z domu. Taki profil można założyć np. przez stronę internetową twojego banku. Zaloguj się na swoje konto i znajdź ikonkę „eUrząd”. Po jej rozwinięciu pokaże się możliwość założenia Profilu Zaufanego. Po potwierdzeniu swoich danych wystarczy poczekać na kod aktywacyjny i można logować się na stronę epuap.gov.pl
   Tutaj znajdziesz dokładny adres strony, przez którą możesz złożyć interetowo podanie o dopisanie do rejestru wyborców.

10. Do kiedy mogę się wpisać do rejestru wyborców?

    Nie ma określonego terminu granicznego. Powinieneś jednak mieć na uwadze, że urzędy mają 3 dni na rozpatrzenie Twojego wniosku. Najlepiej zrobić to do 16.10.2018.

11. W dzień wyborów nie będę przebywał na terenie mojej gminy, a bardzo zależy mi, żeby zagłosować na kandydatów stamtąd. Czy mogę zagłosować na nich w innym miejscu, np. na podstawie stosownego zaświadczenia?

    Niestety nie. Głosować możesz tylko w miejscu stałego pobytu.

12. 21 października będę akurat za granicą. Co zrobić, abym mógł zagłosować?

    Niestety, nie będziesz mógł zagłosować. Wybory do samorządów terytorialnych odbywają się tylko na terenie Polski.

13. Nie jestem Polakiem, ale mieszkam w Warszawie i chciałbym głosować. Czy mogę?

    Jeśli tylko jesteś obywatelem Unii Europejskiej, skończyłeś 18 lat, nie zostałeś ubezwłasnowolniony ani pozbawiony praw publicznych — możesz!
    Możesz zagłosować w wyborach do rad gmin oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, nie możesz natomiast wybierać kandydatów do rady powiatu i sejmiku województwa.
    Aby głosować, musisz złożyć wniosek o wpisanie do rejestru wyborców, nawet jeżeli jesteś zameldowany na pobyt stały na obszarze Polski. Jak to zrobić?
    Do urzędu gminy, na terenie której obecnie mieszkasz, złóż wniosek, w którym podasz:
    → imię i nazwisko,
    → imię ojca,
    → datę urodzenia,
    → numer paszportu lub nazwę i numer innego dokumentu stwierdzającego Twoją tożsamość,
    → twój adres zameldowania na pobyt stały lub adres ostatniego zameldowania na pobyt stały w Polsce.
    Do wniosku należy dołączyć:
    → kserokopię ważnego dokumentu stwierdzającego Twoją tożsamość,
    → pisemną deklarację, w której podasz: swoje obywatelstwo oraz adres stałego zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
    Jeżeli dokumenty nie są sporządzone w języku polskim, musisz złożyć je wraz z tłumaczeniem na język polski, dokonanym przez tłumacza przysięgłego.

14. Jestem zameldowany na Ochocie, ale obecnie mieszkam na Ursynowie i tam chciałbym głosować. Jak to zrobić?

    Musisz dopisać się do rejestru wyborców dzielnicy, w której chcesz głosować. Odpowiedź na pytanie jak to zrobić znajdziesz w punkcie 3.

15. Mam trochę czasu, chętnie zaangażowałbym się w pracę komisji wyborczej. Jak to zrobić?

    Możesz pracować w komisji wyborczej, jeżeli jesteś ujęty w stałym rejestrze wyborców na obszarze województwa, w którym znajduje się gmina właściwa dla tej komisji oraz masz prawo do głosowania. Powinieneś zgłosić się do pełnomocnika wyborczego, a on zgłosi Twoją kandydaturę. Termin zgłaszania przez pełnomocników wyborczych kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych upływa w 30 dniu przed dniem wyborów. To znaczy, że w tym roku ten termin upłynął 21 września i nie ma już możliwości zgłoszenia się do pracy w komisji. Możesz zaangażować się w kolejnych wyborach!