Jedzenie tylko w ciągu dnia może chronić serce u osób pracujących na zmiany – wskazują badania opublikowane w „Nature Communications”.
Choć już wcześniej wiadomo było, że praca nocna wiąże się z większym ryzykiem problemów zdrowotnych, zwłaszcza sercowo-naczyniowych, nowe badania pokazują, że samo dostosowanie pory spożywania posiłków może znacząco wpłynąć na stan zdrowia.
Zespół amerykańskich i brytyjskich naukowców z Mass General Brigham (powiązanego z Harvard Medical School) oraz University of Southampton sprawdził, jak czas jedzenia wpływa na organizm w warunkach symulowanej pracy nocnej. Pomysł narodził się na podstawie wcześniejszych badań na zwierzętach, które pokazały, że jedzenie zgodne z zegarem biologicznym może ograniczyć negatywne skutki czuwania w nocy.
W badaniu udział wzięło 20 młodych, zdrowych ochotników, którzy przez dwa tygodnie przebywali w warunkach laboratoryjnych, pozbawieni jakichkolwiek wskazówek dotyczących pory dnia – bez dostępu do światła dziennego, zegarków czy urządzeń elektronicznych. Miało to na celu pełne odizolowanie wpływu rytmu dobowego od czynników zewnętrznych.
Uczestników podzielono na dwie grupy: jedna spożywała posiłki zarówno w dzień, jak i w nocy (jak dzieje się to zwykle w przypadku pracy zmianowej), druga – wyłącznie w ciągu dnia. Obie grupy miały taki sam harmonogram snu i drzemek oraz jadły identyczne porcje i produkty.
Jak wyjaśnia prof. Frank A.J.L. Scheer z Brigham and Women’s Hospital, wcześniejsze badania pokazały, że zaburzenie rytmu dobowego zwiększa ryzyko chorób serca. Celem tego nowego badania było sprawdzenie, czy odpowiednie zaplanowanie posiłków może ograniczyć to ryzyko.
I rzeczywiście – u osób, które jadły również w nocy, po symulowanej nocnej zmianie zauważono wzrost wskaźników ryzyka sercowo-naczyniowego, takich jak podwyższone ciśnienie krwi czy wyższy poziom białek sprzyjających powstawaniu zakrzepów. Tymczasem u uczestników jedzących tylko w ciągu dnia, mimo identycznej ilości snu i jedzenia, poziom ryzyka pozostał bez zmian.
– To jedzenie w określonym czasie było głównym czynnikiem wpływającym na wyniki – podkreśliła dr Sarah Chellappa z University of Southampton, współautorka publikacji.
Naukowcy przypominają, że w nadchodzących latach liczba urządzeń medycznych i technologii noszonych na ciele – takich jak rozruszniki serca czy sensory monitorujące zdrowie – znacznie wzrośnie. Dlatego coraz większe znaczenie będzie miało zrozumienie, jak rytm biologiczny wpływa na zdrowie, zwłaszcza u osób funkcjonujących poza typowym cyklem dnia i nocy.
Link do badania: https://www.nature.com/articles/s41467-025-57846-y
(za: Nauka w Polsce)
(fot. Ernest Brillo na Unsplash)