FenoMEM

Zjarany Seba, Aleksander Kwaśniewski, Chuck Norris czy Donald Tusk. Do tego krótki, ale rzeczowy komentarz, jakieś tło i podbijamy Internet. Możemy stworzyć swego rodzaju dzieło, które trafi na główną stronę Kwejka, będzie udostępniane przed użytkowników Facebooka i stanie się tematem żartów ze znajomymi. NOT BAD! Witamy w świecie memów. 

Idziemy ulicą, nucąc pod nosem usłyszaną przed chwilą piosenkę. Wszystkim znajomym w pracy opowiadamy przeczytany niedawno dowcip. Wygłaszając przemówienie, układamy dłonie w piramidkę Dudy. Jednym słowem: powtarzamy coś, naśladujemy, powielamy. A to dlatego, że daliśmy się zarazić memem. Zapamiętaliśmy coś, bo nam się spodobało i to w takim stopniu, że pragniemy to odtwarzać. Tym czymś jest właśnie mem.

Słowo „mem” pochodzi od greckiego „mimesis” i oznacza imitację. To także jednostka informacyjna, która jest związana z kopiowaniem i odtwarzaniem obserwowanych przez nas zjawisk. To samo dotyczy memów internetowych. Właśnie dlatego mem, który nie jest rozpowszechniany i nie zyska popularności w sieci, umiera. Internet jest dla nich bardzo przyjaznym środowiskiem. Tylko tutaj mogą rozprzestrzeniać się w niezwykle szybkim tempie, błyskawicznie poszerzać grono odbiorców i zdobywać rzesze fanów, a co za tym idzie – naśladowców.

Fenomen 

Mem musi być przede wszystkim trafny i aktualny – mówi Jerzy Łabuda z magazynu „Komputer Świat”. Powinien trafiać do jak najszerszej liczby użytkowników, mieć uniwersalny język i zdolność przerabiania. Nie ma jednak idealnego przepisu. – dodaje.

Memy odnoszą się do spraw każdego rodzaju. Nie istnieją dla nich żadne ograniczenia, tabu czy cenzury. Mogą reagować na bieżące wydarzenia, ale także przywoływać archiwalne wypowiedzi, znane gesty czy zachowania. Być wyrazem krytyki i buntu wobec wydarzeń wpływających na całe społeczeństwo, ale także służyć wyłącznie celom rozrywkowym. Ze względu na swoją aktualność mogą nawet odgrywać rolę informatora, przewodnika po świecie polityki czy sportu. A wszystko dzięki mediom społecznościowym – bez nich memy nie miałyby żadnych szans stać się fenomenem.

Memy internetowe są już na tyle popularne, że wychodzą poza swoje naturalne środowisko, jakim jest Internet, przenikając do mainstreamowych mediów i tradycyjnych środków przekazu. Serwisy informacyjne, takie jak „Fakty TVN” coraz częściej prezentują memy w kontekście reakcji internautów na wydarzenia polityczne. Przykładowo – w odniesieniu do wyboru nowego prezesa TVP. Okładki wysokonakładowych tygodników, takich jak „ Newsweek” czy „ Polityka”, niejednokrotnie inspirowane są topowymi memami. Co więcej, w niektórych dziennikach zaczynają już pojawiać się demotywatory (np. „ Metro”, „ Gazeta Codzienna”), nie wspominając już o tabloidach, w których zjawisko to jest na porządku dziennym.

Chcesz coś skomentować? Zrób mema!

Za pomocą memu można, najczęściej w humorystyczny, a nawet ironiczny sposób, wyrazić swoją aprobatę, dezaprobatę lub po prostu zainteresowanie jakimś faktem, zjawiskiem bądź wydarzeniem. Charyzmatyczna wypowiedź Krystyny Pawłowicz, zamiłowanie Aleksandra Kwaśniewskiego do wysokoprocentowych trunków, wykorzystanie tableta do przemówienia przez Jarosława Kaczyńskiego, a nawet papieros w dłoni Kingi Dudy mogą wywołać lawinę mniej i bardziej odważnych memów. Jadnak memy poruszają także poważne kwestie, takie jak groźby ze strony Korei Północnej dotyczące użycia bomby atomowej czy problem imigrantów. Mają one bowiem za zadanie zwrócić uwagę na istotne zagadnienia. Mimo tego, że ukazują je w humorystycznym świetle, dowodzą, że tematy te są ważne z punktu widzenia społeczeństwa. Historyczni królowie mieli swoich błaznów, komentujących ich decyzje i zachowania, dziś władza i osoby publiczne mają internautów i memy.

Memowy biznes

Najpopularniejsze witryny klasyfikujące i archiwizujące memy, takie jak Demotywatory.pl znajdują się w gronie najdroższych domen w kraju, a wpływy z pojawiających się na nich reklam przynoszą zdumiewające zyski. Do tego koszulki z Fuck Yeah, kubki z Bitch please czy obudowy do telefonu z Forever alone. Gadżety z podobizną lub hasłem popularnego mema są już dostępne w specjalnych sklepach internetowych. Torby z napisem Bitch, I’m fabulous w cenie 106 zł za sztukę długo rozchodziły się jak świeże bułeczki. Historia babci, która, chcąc odrestaurować słynny obraz, zmodyfikowała go dosyć niefortunnie, obiegła już cały świat, dlatego za niecałe 200 zł można nabyć własną kopię tego dzieła.

Druga strona medalu

Demaskować i ośmieszać pewne zachowania – takie jest zadanie memów. Bardzo łatwo jest jednak pójść o krok za daleko i naruszyć wizerunek osób prywatnych. Kiedy komuś za pomocą memu przypisane zostanie konkretne zachowanie – może stać się ona jego ofiarą. Tak było przypadku Janusza Ławrynowicza, którego twarz zna niejeden internauta. Jego wizerunek widnieje na całej serii memów ośmieszających polskie przywary. Bohater jest w rzeczywistości policjantem z Mazur, a jego zdjęcie zostało ściągnięte ze strony internetowej komendy policji. Pan Ławrynowicz niejednokrotnie próbował powstrzymać wykorzystywanie jego wizerunku w Internecie, niestety bezskutecznie.

 Żyjemy w cywilizacji obrazkowej – to nie podlega dyskusji. Kto wie, może w przyszłości całe nasze życie będzie mogło przybrać postać mema?