Największa europejska biblioteka, muzeum i archiwum cyfrowe Europeana uruchamia w Polsce nowy projekt. Na 2014 rok przypada 25. rocznica upadku żelaznej kurtyny i ponownego zjednoczenia Europejczyków. Dlatego, by zatrzymać na zawszę atmosferę tamtych dni, Europeana zaprasza wszystkich świadków odzyskania wolności do wzięcia udziału w zbiórkach, podczas których będzie można zdigitalizować swoje pamiątki.
Może się wydawać, że 25 lat to krótki okres, przez niektórych nie zaliczany jeszcze do historii. Dla wielu Europejczyków ze środkowej i wschodniej części kontynentu wydarzenia z 1989 roku są wciąż aktualne. Właśnie dlatego powstaje niepowtarzalna okazja, by zebrać wspomnienia i pamiątki od żyjących członków tamtych wydarzeń. W społecznej świadomości stałe miejsce mają sylwetki bohaterów i przywódców zrywów wolnościowych. Pozostaje także pamięć o wielkich wydarzeniach: Okrągłym Stole, wyborach 4 czerwca, upadku muru berlińskiego, aksamitnej rewolucji w Czechosłowacji, czy wielkich demonstracjach „bałtyckiej fali”. Jednak rewolucję, której świadkiem była Europa 24 lata temu tworzyli przede wszystkim ludzie. By zachować atmosferę wielkiego entuzjazmu roku 1989 trzeba sięgnąć do wspomnień uczestników wydarzeń, o których nie wspominają karty podręczników.
Każda pamiątka przechowywana na dnie szuflady może okazać się przydatna. Mogą to być zdjęcia, filmy, nagrania z kaset, bibuły, ulotki, plakaty, druki. Jednym słowem wszystkie przedmioty związane z okresem transformacji ustrojowej w Polsce. Często materiał, na którym były zapisywane treści w latach 80-tych jest słabej jakości i szybko ulega zniszczeniu. Dlatego może to być ostatni moment dla uratowania blaknących zdjęć lub klisz filmowych. Digitalizacja daje możliwość przeniesienia materiałów na nowsze nośniki i udostępnienia ich w bibliotece cyfrowej.
3 czerwca 2013 oficjalnie uruchomiono stronę www.europeana1989.eu, na której umieszczane będą zdigitalizowane pamiątki. Już teraz można odwiedzić witrynę by przekonać się jakie możliwości daje platforma. Na stronie znajduję się już 6.900 elementów (pamiątek) z niemieckiego projektu prowadzonego przez Deutsche Kinematik. Klikając na „pineski” na mapie, można dotrzeć do wspomnień mieszkańców Niemiec i niektórych krajów Europy Zachodniej. Najważniejsze jednak, że każdy ma możliwość umieszczenia na platformie własnych zdigitalizowanych pamiątek. Administratorzy strony załączyli opis pilotażowy pomagający dzielić się swoimi materiałami.
Frank Drauschke (z Facts&Files Berlin) przedstawił także plan organizowanych zbiórek pamiątek. W Warszawie odbędą się one 8 i 9 czerwca 2013 roku, w siedzibie DSH na Karowej 20. Termin nie jest przypadkowy – w tym tygodniu w Polsce obchodzimy rocznicę pierwszych wolnych wyborów 4 czerwca. Na stronie www.europeana.eu zamieszczony jest harmonogram zbiórek w innych polskich miastach (Poznań, Gdańsk). Akcja w dalszej części roku przenosi się do pozostałych państw uczestniczących w projekcie (krajów bałtyckich, Czech, Niemiec i Węgier). Podczas zbiórek organizatorzy zapewniają profesjonalny sprzęt fotograficzny i do digitalizacji. Pamiątki można tego samego dnia zabrać ze sobą do domu. Oczywiście każdy z uczestników ma szansę podzielić się historią danego przedmiotu. Jeżeli nie uda się dotrzeć na zbiórkę w danym terminie nie należy się martwić – zdigitalizowane pamiątki można umieszczać bezpośrednio na stronie. W razie problemów z samodzielnym dodawaniem plików dostępny jest adres europeana1989@nina.gov.pl.
Michał Merczyński – Dyrektor Narodowego Instytutu Audiowizualnego, Chris Niedenthal – Ambasador projektu Europeana 1989, Frank Drauschke – koordynator projektu Europeana 1989 ze strony Facts & Files Berlin, Harry Verwayen – Dyrektor ds. Rozwoju Europeany
Platforma europeana.eu funkcjonuje już od paru lat. Zebrane są na niej wspomnienia ludzi głównie z zachodniej Europy. Co jakiś czas organizowane są specjalne projekty okolicznościowe. Najbardziej efektownym wydaję się będący w trakcie realizacji projekt Europeana 1914-1918. W ramach projektu już około 5 tys. ludzi podzieliło się 50 tys. artefaktami. Projekt dotyczący czasów I wojny światowej pozwala sobie wyobrazić jak wielką bibliotekę można stworzyć dzięki zbiórce.
Tadeusz Mazowiecki i Chris Niedenthal zaangażowali się osobiście w projekt Europeana 1989. Zgodzili się zostać ambasadorami przedsięwzięcia. Autorytet obu osób pomaga zaufać projektowi, który firmują swoim nazwiskiem. 8 i 9 czerwca oprócz zbiórki zostanie zorganizowany panel dyskusyjny z ambasadorami europeany 1989 ze wszystkich państw uczestniczących w projekcie (wstęp wolny).
Zapraszamy do dzielenia się swoimi pamiątkami!
Dom Spotkań z Historią, ul Karowa 20 Warszawa
lub na stronie europeana1989.eu