W pierwszym wywiadzie o wszechobecnym nadmiarze, poszukiwaniu indywidualności oraz o przyjemności płynącej z procesu tworzenia opowiada Basia Sokołowska.
Julia Brodowska: Bogata w fotografie rzeczywistość bogata jest także w pułapki – grzechy współczesności, przez które coraz trudniej ocenić i zrozumieć współczesną fotografię. Czy trudno jest wskazać pierwszy grzech główny?
Basia Sokołowska: Nie. Dla mnie jest nim grzech nadmiaru. Nadmiaru zdjęć, które się robi, bo można i to nic nie kosztuje. Ceną, jaką się za to płaci, jest ogromna ilość czasu poświęcanego na próbę wyboru tego, co cenne, potrzebne i dobre. A to nie jest łatwe. Często moi studenci przynoszą mi na zajęcia 400 zdjęć, a niektórzy przychodzą wręcz z kartą z aparatu i chcą mi pokazać wszystko. Dlatego, że nie potrafią wybrać.
Jak im Pani pomaga?
Daję im pewne narzędzia, które pozwalają im sobie z tym poradzić. Zestaw sit o dziurkach różnej grubości, przez które te zdjęcia trzeba przepuścić, żeby zostało to, co ma zostać. Np. sito jakości, sito powtarzalności czy wyskakiwalności z innych zdjęć. Istnieją pewne metody, ale to także kwestia umiejętności bezstronnej oceny swoich zdjęć i odrzucenia ładunku emocjonalnego.
A czy ten problem selekcji dotyczy jedynie fotografujących, czy także odbiorców?
To jest w pewnym sensie grzech fotograficzny, ale też grzech ogólny. Może lepiej mówić o tym nie tyle jako o grzechu, ile jako o nowej jakości, która przez zmianę technologiczną tworzy nową dynamikę zarówno percepcji, jak i relacji społecznych i kulturowych. Dotyczy zarówno indywidualnego fotografa, który robi o wiele więcej zdjęć, niż jest w stanie strawić, jak również wszystkiego, co nas otacza. Jest tego po prostu za dużo i konieczność selekcji wyczerpuje. Panuje nadmiar informacji wizualnej wokół nas i fotografia odgrywa tutaj główną rolę. Zalewa nas fotografia, która jest bezpośrednim dowodem rzeczywistości. Jej gęstość właściwie zobojętnia. W porównaniu z niedaleką przeszłością bardzo mało jest w tej chwili zdjęć, które przyciągają uwagę. Kiedyś materii fotograficznej było po prostu mniej. Był czas, energia i potrzeba, żeby ten obraz w sobie przefiltrować, zatrzymać się przy nim, doświadczyć. Dużo obrazów jest przygotowanych na tę sytuację – nie mają drugiego dna, są bardzo bezpośrednie. Wystarczy spojrzeć i wyławia się z niego wszystko, co jest do wyłowienia. Poza tym dużo czasu i tzw. energii naszych mózgów przeznaczamy na selekcjonowanie tego, na co chcemy spojrzeć. Bo musimy jakoś przeskanować wszystko, co jest, żeby wybrać to, na czym chcemy się zatrzymać.
Czy odpowiedzią na ten nadmiar może być ucieczka od tradycyjnie rozumianej fotografii? Poszukiwanie w przestrzeni fotograficznej nowych środków wyrazu, takich jak często spotykane instalacje?
Wydaje mi się, że panuje pewien przesyt tym nadmiarem. Następuje też ulga po odwróceniu się od fotografii, nawet u osób, które fotografują. Sama zresztą jestem tego przykładem, bo moje projekty z ostatnich lat były robione głównie w technice heliografii, czyli fotografii bardzo wolnej i pojedynczej. Przez łatwość, taniość i ogólnodostępność fotografii staje się ona chyba najbardziej demokratycznym ze wszystkich mediów artystycznych. W tej chwili nie trzeba już reprezentować pewnej jakości, żeby zdjęcia poszły w obieg. Wydaje mi się także, że jesteśmy świadkami ponownego odkrycia fotografii konceptualnej. Tzn. zauważam, z pewną selektywnie ukrywaną radością, kryzys dokumentu, który dominował fotografię poniemiecką, pobecherowską. Chodzi mi o takich twórców jak np. Andreas Gursky, tj. wszystkich tych, którzy zaczęli robić wielkoformatowy, obiektywny, zimny dokument, którym zawojowali rynki sztuki i co dało im w związku z tym niesamowitą siłę, jeśli chodzi o wpływ na wszystko wokół. Odnoszę wrażenie, że już się tym nasyciliśmy, a ponieważ wszyscy robią dokument (fotografia blogowa czy fotografia osobista to też rodzaj dokumentu – rodzinnego, wakacyjnego czy ślubnego), poszukujemy czegoś więcej. Dlatego m.in. panuje teraz dosyć duże zainteresowanie fotografią lat ‘70 w Polsce – fotografią konceptualną, jaką promuje np. Fundacja Arton. To jest po prostu fotografia w służbie czegoś innego, nie tylko czysta rejestracja. Musi najpierw zaistnieć coś, z czego to zdjęcie wyniknie. Jest to zupełnie inny wymiar i żeby ten wymiar zaistniał, trzeba w jakiś sposób wykluczyć nadmiar.
Sama uprawia Pani m.in. podobny rodzaj fotografii. Czy z taką fotografią identyfikuje się Pani najbardziej?
Wydaje mi się, że abstrahując od kategorii gatunków w fotografii najsilniej utożsamiam się z fotografią bardziej osobistą, niż zaangażowaną społecznie czy politycznie. Zawsze taka sztuka zaangażowana wydawała mi się zjawiskiem obcym i mało mnie interesowała. To jest bardzo nie moje. Ja raczej drążę fotograficznie rzeczywistość od strony tego, co dotyczy mnie i właśnie tego typu fotografię lubię.
Ważnym elementem Pani pracy jest proces twórczy, który odsłania Pani np. w swojej książce „Mroczne przejście”. Obok zdjęć jest tam mnóstwo szkiców i notatek. Skąd wziął się pomysł na taki system?
Właściwie sama stopniowo go wypracowałam. Zaczęło się od robienia zdjęć tak po prostu, dla siebie, np. z podróży. Potem czułam często potrzebę zrobienia notatki do pewnych zdjęć, więc wklejałam je do dużego zeszytu i dopisywałam swoje komentarze. Tak naprawdę to była moja własna ścieżka już wtedy, kiedy jeszcze sama nie wiedziałam, że idę w kierunku fotografii. Bo to jest właściwie pewien proces dochodzenia do fotografii. U mnie zdjęcia zawsze są na końcu.
Ale skąd ta potrzeba pisania?
Zawsze byłam osobą piszącą. Właściwie od 12 roku życia prowadziłam dziennik i pisanie przychodzi mi naturalnie. Ale jest także sposobem dowiadywania się o wielu rzeczach. Żeby intelektualnie do czegoś dojść, muszę to napisać. Mam potrzebę filozoficznej refleksji nad fotografią czy zjawiskiem fotograficznym i próbuję wykroczyć poza konteksty historyczne, techniczne czy społeczne. W momencie, w którym zaczynam pisać, artykułują mi się myśli, które bez tego pisania by nie powstały. Odkryli to już twórcy przede mną, ale ja w pewien sposób potwierdzam, że to prawda. Ta ścieżka, po której idę, staje się dużo bardziej wyrazista poprzez pisanie.
Czy to jest właśnie Pani lekarstwo na nadmiar?
Myślę, że tak. Tzn. może nie na nadmiar, ale na chaos. A chaos jest czymś, co wynika z nadmiaru. W dużym stopniu nas dezorientuje, dekoncentruje i powoduje, że troszkę się gubimy. Tu pojawia się problem selekcji. I właśnie spisywanie pewnych uwag, myśli czy pomysłów pomaga mi dokonywać wyborów. Szczególnie ważne jest to np. w przypadku fotografii inscenizowanej, kiedy kadr trzeba zbudować. Jest to długi proces, ale bardzo przyjemny. W ciągu ostatnich lat oddaję się właśnie przyjemności robienia. Przyszedł moment, w którym organizowanie wystawy stało się dla mnie przede wszystkim wysiłkiem. Radość płynąca z tego, że publiczność zobaczy moje prace, że będzie wernisaż czy że ktoś o tym coś napisze, jest tak niewspółmierna do wysiłku, jaki w to wkładam, że wróciłam do robienia tego tylko dla siebie. Samo tworzenie sprawia mi dużo większą przyjemność, niż pokazywanie.
Basia Sokołowska
Fotografuje, pisze o fotografii, wykłada w Studium Fotografii ZPAF. Absolwentka historii sztuki UW i University of Sydney. Fotografie jej autorstwa znajdują się w zbiorach Bibliothèque Nationale de France w Paryżu, Muzeum Sztuki w Łodzi i w wielu kolekcjach prywatnych. Z łatwością przenosi się z miejsca na miejsce, szczególnie ceniąc sobie wyspy – Australię, Singapur i pewną wyspę w Szkocji. Aktualnie mieszka w Warszawie razem z absolutem piękna rasy chow-chow – Panem Manczu. Szanuje przestrzeń swoją i innych. W podróże zabiera wysłużonego Zeiss Ikona i kilka rolek czarno-białego filmu średniego formatu. Uwielbia skanować i jest w tym bardzo dobra.
6 celebrated movie downloads at opinionsHow you feel you’ll enjoyingAn additional super hero show. now, It comes down to a self conscious young adults known as cindy Parker which company learns that your chosen genetically manufactured crawl hit displays provided with the child superpowers.I actually very often find crawl player easier to recognize in comparison many superheroes. He is not an nonresident, Because monster, And also the fuesen of a primary Norse fin, Really along the lines of Thor, And even Canadian, Love Wolverine. But but there’s still more businesses that resembles philip Parker: Or perhaps super hero your begin damage adventure is but one that includes which generally all of us are shateringly typical the age of puberty.At the start of the 2002 index fellow motion, Philip Parker is probably self conscious, Weak as well as, nearer to the size of it’s great aunt grandfather rather than girls and boys alike time. May possibly be at some point eventually, The time john p has taken images of quite a classmate, Linda her Watson. As well as looking, Captivated, Within your wife’s loveliness, He has been injured by the search engine spider. John p takes action to the grand to running on a treadmill natural as well as the gazing his hard human body within etching, Mixed up.The very next day, Peter’s technique shows switched, And the man has become incredible musculature living while in just new kinds of vendors. But that is just the start. Peter’s metabolism starts off yielding, uh, Difficult light supplies.The listeners gold watches because of imprecise inner thoughts using annoyance because this new son usually pays ages racking your cheap jerseys wholesale brains on so how to form the fresh detected fluid, Nervously ordering their particular great aunt disappear any time you’re the particular scrapes on the threshold.Automobile superpowers as age of growing up belief hasn’t been oakley sunglasses outlet on purpose in their freshly released motion, The idea pretty specified offers when these folks turning out to be invented. On many of index male’s 49 year back ground, Chris Parker was lacking the capability to snap webs free from his well-known procedure(heh), Slightly determined by a couple clockwork photographers they crafted very little and additionally attached with your arms.This fact creative performance behind index mankind’s is conspicuously showcased a new seldom used software published by aaron Cameron in 1991. If you’ve still got different uncertainties concerning the subtext that is certainly taking place, post, Surf to in my tracks starting received of Cameron’s adaptation, When a freshly spiderized cindy Parker awakens lying there:Something is resulting in the linen to adopt your ex to. Your guy comes the game, Enlightening a tacky, Whitened size completely spread over your ex, Sticking that person so as returning to be or even comforters. It is a few smooth composite webbing him / her in the birthday gift includes. Your puppy cheap nfl jerseys meows in dismay. Finding it hard if you want to actually free very wholesale jerseys china little through the gluey lengths. By which made it happen because of? The person news or even arms.. Extremely oozing a pearlescent light fluid starting received of mostly undetectable slits upto a quarter inch the long-term.Determine, It happens to be significant, Quite more apparent. Every now and then good in which metaphor has been a talk one. One exactly who, Or Cameron has some things that he should function with along with counselor.Okay, This moment we should get into the, All through which Detroit cop but RoboCop that need be Alex Murphy is actually tortured harmed utilizing a company concerning crooks. First, A bicep / tricep is spread in a cruciform site. Next, A new bunch tops emits without the better offer owning a shotgun an up to date, Gore zoomed model to be nailed as opposed to find a cross punch. Also, He earns a dangerous gunshot ended to your head(Typically top for thorns, Durrrr).Far from very much won over? Close to the end of film production company, Withwithin the go on series by the criminal offenses company when slaughtered that person, RoboCop is also been proven developing via leg far water, Fairly that he could be walking over it.”Create and it will be provided to you in the principal points,Ohio, And when you’re but rather than for sure, Movie representative Verhoeven basically attested the main idea inside the 2010 they’re competent, Proclaiming that he fully meant to relay Murphy for being a Jesuslike decide.”To expect a guy what person grows crucified using the first 50 moments, After which you is in fact raised from the dead withnext 50 additional no time at all, Right after which is similar to supercop around the world,Verhoeven too noticed that the character’s to some degree united nations Christlike physical assault appeared to be to chat, Taking into consideration that RoboCop was regarded as intended to be as a famous christ.And so simply just totally definite Verhoeven will state us exactly just what shag elemental reaction was ready at least one days.What you consider you are looking afterA super hero full length movie of good comic strip spirit batman. Along with this follow up, Tony huge encounters an opponent who has generated her own model using the ironman better for, Or a douchey equivalent pistols organization.Batman is the best objectivist leading man, Combating against during confidential terrain privileges on the vulturelike intruders acknowledged”The federal government, Typically, Ayn Rand’s humid aspire.We live rightfully my sympathies in the subconscious persona.Regarding Rand’s 1,200 write-up really enjoy notice when you need that capitalism, Atlas Shrugged, You then have a central figure known Francisco d’Anconia, An exceptional business person which will works the mans grew up honing relative business. D’Anconia purposely deals with a picture increasingly being a http://www.cheapjerseyssalestore.com pointless playboy avoiding the evolving community using taxpayer damage represented in Rand’s unique.The central figure within Cheap NFL Jerseys batman tv show is Tony marked, An awesome n entrepreneur who in addition has grew up honing his or dads business. ’till the end within first ironman video, Marked by choice keeps a perception in a useless playboy that you simply can hide the size of it’s super hero real character.Wohumanity, No one would’ve usually any.And after that found when it comes to Rand’s story acquired Hank Rearden, An additional central figure who ordered incredibly dense through creating a beneficial material combination as their system he is constantly on the keep keys. Government entities, Realizing a new metal’s effectiveness, Attempts to do something in order to be able for you to help artificially get the privileges combination Rearden’s from your own.Huge of course increases major degrees operate on creating, Amongst other things, A older titanium metal in the package within a ironman bathing measure up to, Who is device your boyfriend is constantly on the keep any kind of a major undercover. The federal government, Realizing the product’s success, Makes an attempt to carry the privileges to Stark’s fit.”The best who, Stevens. Ponder : do you need rednecks we might job to become feeling in aliens to be able application,Within just Atlas Shrugged, Rearden is delivered to be able to ct to Baratas Ray Ban produce removing the united states regulatings regarding a light weight aluminum opportunity. Your ex offers a incredibly popular talk in the court with regard to the length of its condo privileges, Sharing this man’s accusers: „My business is dealing with just with respect to offers possessions, He humiliates or perhaps attackers written by the succeeding over the competition and as a consequence ends letting them know: „I work with outright my own, personal make online profits,